Christendom en radicaal-rechts

Christendom en radicaal-rechts

Hoeders van hetzelfde ideaal?

In het recent verschenen boek Nieuwe kruisvaarders. De heilige alliantie tussen orthodoxe christenen en radicaal-rechtse populisten onderzoekt journalist Sander Rietveld onder andere de denkbeelden die Nederlandse orthodoxe christenen delen met radicaal-rechtse politici. Zijn beschrijving leidt via zijn eigen levensverhaal en belangrijke geopolitieke gebeurtenissen van de afgelopen veertig jaar (de val van de Muur, het Israëlisch-Palestijns conflict, opkomst van moslimextremisme…) naar de ervaringen en ideeën die de ‘heilige alliantie’ bewerkstelligen. De toe-eigening van het christendom in het radicaal-rechtse discours is echter geen marginaal Nederlands of protestants verschijnsel: over de hele wereld doet het fenomeen zich voor. Denk bijvoorbeeld aan Orbán, Trump of Bolsonaro en hun fanatieke achterban van conservatieve christenen (zowel protestanten als katholieken).

In de Vlaamse context lijkt de link tussen radicaal-rechtse en nationalistische politici en het (cultuur)christendom vandaag minder uitgesproken te zijn. Na de bijdrage van Sander Rietveld legt Vincent Scheltiens, onderzoeker aan Universiteit Antwerpen en co-auteur van Extreemrechts. De geschiedenis herhaalt zich niet (op dezelfde manier), uit welke parallellen en tendensen er in Vlaanderen vandaag en in het recente verleden te ontwaren zijn. De Brusselse CD&V-politica Bianca Debaets reageert vervolgens vanuit christendemocratisch perspectief en vanuit haar ervaring met levensbeschouwingen in de grootstad op de toe-eigening van de christelijke traditie door radicaal-rechts.

Bekijk het webinar!

Sprekers

Sander Rietveld

Sander Rietveld

Sander Rietveld groeide op in een orthodox-calvinistisch milieu in de Nederlandse Biblebelt. Hij studeerde politicologie in Leiden en werkt als onderzoeksjournalist bij het tv-programma Zembla (BNNVARA). Hij maakte de laatste jaren uitzendingen over de financiële connecties van Donald Trump en over de banden tussen Thierry Baudet en het Kremlin. In de entourage van deze politici stuitte hij veelvuldig op conservatieve gelovigen. Hij raakte gefascineerd door deze christenen met overtuigingen die hij herkende uit zijn eigen verleden. Wat maakt hen vatbaar voor het rechtse populisme? De zoektocht naar een antwoord op die vraag leidde tot Nieuwe kruisvaarders (Prometheus, 2021).

Vincent Scheltiens

Vincent Scheltiens

Vincent Scheltiens is postdoctoraal onderzoeker en maakt deel uit van Power in History, het Centrum voor Politieke Geschiedenis van de Universiteit Antwerpen. Hij schrijft over nationalisme en nationale identiteitsconstructie, de politieke geschiedenis van België, de geschiedenis van de linkerzijde en de contemporaine geschiedenis van Spanje. Zijn meest recente boek, geschreven samen met Bruno Verlaeckt, is Extreemrechts. De geschiedenis herhaalt zich niet (op dezelfde manier) (ASP Editions, 2021).
Foto
© Theo Beck

Bianca Debaets

Bianca Debaets

Bianca Debaets is sinds 2006 actief in de Brusselse politiek. Momenteel is ze fractievoorzitter van CD&V in het Brussels Hoofdstedelijk Parlement en Brussels gemeenteraadslid. Ze publiceerde de boeken Tien geboden voor Brussel. Naar een wereldstad met wereld-klasse (Lannoo, 2014) en Brussel, mijn weerbarstig lief. Een vrank en vrije blik op onze hoofdstad (Halewijn, 2018). Tot haar interesses behoren gelijke kansen, welzijn, gezin, actief pluralisme en de rol van levensbeschouwingen in de grootstad.
Foto © Tertio/RR

Partner

Tertio

Christelijk opinieweekblad

Verder lezen

Nieuwe kruisvaarders. De heilige alliantie tussen orthodoxe christenen en radicaal-rechtse populisten

Sander Rietveld

De woedende meute die in januari 2021 het Amerikaanse Congres bestormde, droeg kruisen, christelijke vlaggen en spandoeken met Jesus saves. Voor God, volk en vaderland. Op een vreemde manier lijkt het christendom verstrengeld geraakt met radicaal-rechtse idealen. Rechtse populisten flirten opzichtig met het geloof. Thierry Baudet spreekt over ‘onze fantastische religie’. Tegelijk voelt een deel van de conservatieve christenen zich aangetrokken tot het gedachtegoed van bodem en bloed. Christelijke partijen nemen rechts-populistische retoriek en standpunten over. Hoe komt dat?
Sander Rietveld groeide op in een orthodox-protestants milieu in de Biblebelt. Met verbazing ziet hij rond Forum voor Democratie en PVV oude bekenden uit deze wereld terug. Waarom laten zij en andere christenen zich meenemen op de populistische muziek? Rietveld onderzoekt zijn eigen verleden en duikt in christelijke netwerken. Hij neemt radicaal-rechtse groeperingen en internationale geldstromen onder de loep om het verbond tussen gelovigen en rechtse populisten bloot te leggen. Die zoektocht voert de lezer langs calvinistische geldschieters, evangelische eindtijdpredikers en katholieke sektes die dromen van een christelijk Rijk.

Extreemrechts. De geschiedenis herhaalt zich niet (op dezelfde manier)

Vincent Scheltiens en Bruno Verlaeckt

Extreemrechts is een hardnekkig fenomeen dat regelmatig terugkeert en waarvan de curve vaak geflattened, maar nooit gecrusht werd. Om het fenomeen te vatten moet zowel naar het verleden als buiten onze grenzen gekeken worden. Termen als fascisme en populisme helpen ons nauwelijks verder in deze specifiek 21e-eeuwse context. Want de geschiedenis herhaalt zich niet … en al zeker niet op dezelfde manier.

Dit werk analyseert de bijzondere aard van deze organisaties en hun discours. Het pleit voor ernstige reflectie en debat en roept op om actie te ondernemen, om mensen opnieuw warmte, hoop en perspectief te verschaffen. Om die verwachtingshorizon en die nieuwe solidariteit en verbondenheid te creëren, moet nagedacht worden over strategie.

Brussel, mijn weerbarstig lief. Een vrank en vrije blik op onze hoofdstad

Bianca Debaets

In dit boek laat Bianca Debaets haar hart spreken over de hoofdstad. Heel wat actuele thema’s komen aan bod. Ze spreekt vrank en vrij. Ze troont de lezer mee naar verrassende plekken in Brussel, maar ze legt ook de vinger op de wonde van de blokkeringscultuur bij de verschillende Brusselse overheden.

Het boek is geschreven in een toegankelijke stijl met talrijke foto’s en interviews. Brusselkenner of Brusselneofiet: iedereen die met een gezond kritische blik naar de hoofdstad kijkt, vindt er zijn gading in.

 

UCSIA

Koningstraat 2
B-2000 Antwerpen
info@ucsia.be
Tel. +32 (0)3 265 49 60

Voorlopige locatie tijdens de renovatiewerken:
Blindestraat 14, 2000 Antwerpen