Slotevenement Community Service Learning

Academiejaar 2017-18

In de loop van het 2de semester van het academiejaar 2017-2018 begon de Universiteit Antwerpen, ondersteund door UCSIA vzw, met het pilootproject ‘Service Learning bij Antwerpse sociale kruideniers’. Dit project ging van start binnen het kader van het vak ‘Grondige Studie van de sociologie en beleid van ongelijkheid’, een opleidingsonderdeel van de master sociologie en gedoceerd door prof. dr. Stijn Oosterlynck en prof. dr. Bea Cantillon.

Service learning is een nieuwe onderwijsvorm waarbij studenten gestimuleerd worden in hun maatschappelijk engagement en maatschappijkritische blik door mee te werken in en mee te denken met een organisatie met een sociaal doel. Een groep van twaalf masterstudenten kwam voor het eerst samen op woensdag 21 februari om het fenomeen van sociale kruideniers en voedselhulp aan mensen in armoede te bespreken. De sociale kruidenier wil een kwaliteitsvol en waardig alternatief voor voedselbanken bieden door een aanbod van kwalitatieve producten aan sterk verminderde prijzen. Door een winkelgebeuren aan vrije keuze tussen producten te koppelen en klanten ontmoetingskansen te bieden, vinden mensen in armoede bij de sociale kruidenier een alternatieve weg tot empowerment. De groep van jonge sociologen werd ondergedompeld in de wereld van vier Antwerpse sociale kruideniers (Appel en Ei, Filet Divers, sociale kruidenier Kiel en ’t Winkeltje).

Op woensdag 16 mei werd het pilootproject ‘Service Learning’ afgesloten in het M-gebouw. De rector, Herman Van Goethem, benadrukte in een speech het belang van Service Learning voor onze universiteit. Hij sprak zijn enthousiasme uit voor zulke projecten waarbij de studenten met een open en ruimere blik naar zichzelf en de wereld leren kijken. Daarna verwelkomde prof. dr. Bea Cantillon, afgevaardigd bestuurder van UCSIA, de aanwezige gasten en opende het sociale ontbijt, met o.a. granola van I Just Love Breakfast en koffie en lekkernijen van AMICI. Het IJLB-team mocht niet ontbreken door zijn duidelijke sociale impact: alle ingrediënten van de granola zijn van biologische oorsprong en bovendien wordt er samengewerkt met Flexpack, een sociale werkplaats voor individuen die niet zo makkelijk een plaats op de reguliere arbeidsmarkt vinden. Het sterke team van AMICI, bestaande uit volwassenen met een mentale beperking en hun begeleiders, serveerde heerlijke koffie en homemade cakes.

Aansluitend begonnen de pioniersstudenten met hun presentaties. De presentatie van de eerste studentengroep gaf een duidelijk beeld van de toeleiders van de klanten van sociale kruidenier Filet Divers. De klanten worden doorverwezen door erkende organisaties actief in het veld van armoedebestrijding en in vele gevallen door het lokale OCMW. Studentengroep 2 bracht de rol van de ontmoetingsruimte en sociale activiteiten in beeld, waar de individuen in armoede sociale contacten opbouwen en zo hun weerbaarheid verhogen. Studentengroep 3 observeerde het vrijwilligersprofiel, de doelgroep en het vrijwilligersbeleid in de praktijk en zocht naar ‘good practices’ van geprofessionaliseerde vrijwilligerswerking. Studentengroep 4 behandelde de rol van FEAD-goederen (Fonds voor Europese hulp aan de meest behoeftigen) bij sociale kruidenier Filet Divers. Studentengroep 5 ten slotte vertrok vanuit social mapping; armoede in de stad lokaliseren door een locatievergelijking van de sociale kruideniers en hun klantenprofiel.

Wat vooral naar voren kwam, is dat het potentieel van deze sociale innovatie gezocht moet worden in de informele kleinschaligheid en warme solidariteit. De studenten zien de sociale kruidenier als een relevante en aanvullende actor naast alle andere bestaande organisaties, als het ware een opstap in het veld van armoedebestrijding. Maar de studenten stellen zich ook vragen bij het bestaan van de sociale kruideniers, omdat hiermee aangetoond wordt dat ons sociale vangnet ontoereikend is met een tekort aan structurele oplossingen voor de bestaande noden.

Keynote spreker Piet Colruyt gaf een persoonlijke en vernieuwende kijk op de maatschappelijke noodzaak van sociaal ondernemerschap. Op een zeer onderbouwde manier daagde hij bestaande economische structuren uit en wees hij op het belang van het kritisch herdenken van de tweespalt tussen klassieke filantropie waarin maatschappelijke impact primeert en de klassieke manier van investeren waarbij financiële profit het hoogste doel is.

Voor de studenten was het Service Learning project interessant en erg leerrijk. Deze praktijkgerichte leerervaring heeft hen als student en burger gestimuleerd om na te denken over hun toekomstige rol als socioloog in de samenleving en hopelijk aangezet tot kritische reflectie op academisch, maatschappelijk en persoonlijk vlak.

UCSIA

Koningstraat 2
B-2000 Antwerpen
info@ucsia.be
Tel. +32 (0)3 265 49 60

Voorlopige locatie tijdens de renovatiewerken:
Blindestraat 14, 2000 Antwerpen