Onderwijs & Service-Learning

In de themalijn ‘onderwijs en service-learning’ volgt UCSIA de traditie van de jezuïeten in het benadrukken van het belang van onderwijs en vorming van jongeren. Daarom vormt het brede Vlaamse onderwijsveld een uitdrukkelijke doelgroep voor de activiteiten van UCSIA. Vanuit het train the trainer principe ondersteunt UCSIA leerkrachten en het onderwijsveld in hun opdracht door het aanbieden van lesmateriaal, vormingen, studiedagen, lezingen, etc. over de kernthema’s waarrond UCSIA werkt:

• Religie, cultuur en samenleving
• Ethiek en economie
• Europa en solidariteit
• Jezuïetenerfgoed

Daarnaast stimuleert en promoot UCSIA service-learning als pedagogiek in het Vlaamse (hoger) onderwijs. Service-learning (SL) is een innovatieve onderwijsvorm die theoretische kennis aan een concreet maatschappelijk engagement verbindt. Een student doorloopt een praktijkervaring in een maatschappelijke organisatie, reflecteert hierover en leert zo theorie en praktijk aan elkaar te koppelen.

Service-learning versterkt het leren van studenten op academisch, persoonlijk en sociaal-maatschappelijk vlak. De ervaringsgerichte component zorgt voor motivatie en stimuleert het kritisch denken en de maatschappelijke betrokkenheid van de student. Anders dan bij een stage ligt de nadruk bij service-learning echter niet enkel op het leren van de student. De kwaliteit van de dienstverlening die aan de organisatie en doelgroep wordt verleend, is minstens even belangrijk. Service-learning vertrekt immers van de vragen en noden van de doelgroep. Studenten leren hoe ze aan die noden tegemoet kunnen komen, en hoe ze de doelgroep actief kunnen betrekken bij het zoeken naar oplossingen. Deze maatschappelijke ervaring verbinden ze door reflectie met specifieke academische vakinhouden en hun eigen leven. Op deze manier worden studenten gestimuleerd in hun persoonlijke groei tot verantwoordelijke en actieve burgers met aandacht voor sociaal kwetsbare groepen in de samenleving.

UCSIA zet zich in voor de erkenning en promotie van service-learning als een belangwekkende leercomponent in het Vlaamse hoger onderwijs. Om dit doel te bewerkstelligen, coördineert UCSIA het Vlaams Netwerk voor Service-Learning in Hoger Onderwijs, dat bestaat uit meer dan vijftien Vlaamse hogeronderwijsinstellingen die hun krachten bundelen om samen te streven naar inbedding van service-learning in het Vlaamse hoger onderwijs. Via uitwisseling van onderzoeksresultaten en good practices wil het netwerk dit nieuwe perspectief op onderwijs in Vlaanderen kracht bijzetten en de meerwaarde van service-learning onder de aandacht van student, onderwijsinstelling en beleidsmaker brengen.

Ook op internationaal niveau beweegt UCSIA zich als bruggenbouwer binnen het landschap van service-learning. UCSIA stond mee aan de bakermat van de ontwikkeling van een Europese visie op deze onderwijspedagogiek, door de organisatie van de 2nd European Conference on Service-Learning in Higher Education. Tijdens deze conferentie werd de European Association on Service-Learning in Higher Education opgericht.

UCSIA is coördinator van het Erasmus+ project Service-Learning as a pedagogy to promote Inclusion, Diversity and Digital Empowerment (SLIDE, 2022-2024) en partner in het Erasmus+ project Connecting student mobility to community engagement: the UNICORN (UNIversity-COmmunity-LeaRNing) model for international service-learning in higher education (UNICORN, 2019-2022).