Het geloof in de grap:

humor en de religieuze ander

Maandag 15 mei 2023

Het West-Europa van de zestiende en zeventiende eeuw was diepreligieus én werd gekarakteriseerd door een levendige cultuur van humor. Hoe gingen die twee kenmerken samen? Als we de theologische debatten uit de tijd mogen geloven, waren grappen over het geloof uit den boze, met als uitzondering het bespotten van religieuze vijanden. Maar uit de komische teksten van deze periode zelf ontstaat een veel genuanceerder beeld van de religieuze humor uit de vroegmoderne tijd.

Deze lezing richt zich op de situatie in Engeland. Aan de hand van talrijke Engelse moppenboeken, humoristische verhalen en een jezuïtisch schooltoneelstuk wordt duidelijk dat religieuze polemiek zèlf onderwerp van spot kon zijn en dat er geen heilige huisjes waren, zelfs niet de kruisiging. Deze teksten, die een sterk internationaal karakter hadden, tonen aan dat humor in deze periode niet alleen kon bijten maar ook als instrument werd ingezet om om te gaan met sociaal-religieuze spanningen die werden veroorzaakt door de protestantse reformatie. Hierbij kan men denken aan de spirituele onzekerheid over het zielenheil, dat de predestinatieleer met zich meebracht, maar ook aan de groeiende zichtbaarheid van religie in de vorm van confessionele groepsidentiteiten, zoals katholieken en diverse protestantse denominaties.

Lieke Stelling

Over Lieke Stelling

Lieke Stelling is universitair hoofddocent Engelse letterkunde aan de Universiteit Utrecht. Ze studeerde Engelse letterkunde in Utrecht en aan het University College London, voordat ze haar doctoraat behaalde aan de Universiteit Leiden. Haar eerste monografie onderzoekt hoe bekering werd opgevoerd in de toneelstukken van Shakespeare en zijn tijdgenoten. In 2022 begon ze aan een nieuw onderzoeksproject, waarin ze onderzoekt hoe fictiewerken in Europa ten tijde van de renaissance bijdroegen aan het conceptualiseren van een Europese identiteit, zowel in materieel als literair opzicht.

 

Andere lezingen in de reeks ‘Grote Vragen’ van het stadsfestival ‘Barokke Influencers’

dummy-4k

Hoe gevaarlijk is het geloof van de ander?

lezing
Grote vragen van Barokke Influencers
9 mei 2023

Liz Bucar

Waarom spiritueel shoppen in alle hoeken van de wereld een probleem kan zijn

lezing (in het Engels)
Grote vragen van Barokke Influencers
3 mei 2023

Bokaal met geld

Microfinanciering:
tussen solidariteit en gewin

debat
Grote vragen van Barokke Influencers
18 april 2023

UCSIA

Koningstraat 2
B-2000 Antwerpen
info@ucsia.be
Tel. +32 (0)3 265 49 60