Ethiek & Economie

De ‘homo economicus’?

Deze themalijn onderzoekt de link tussen economie en ethiek. De mens is immers geen ‘homo economicus’, een geïsoleerd individu dat rationeel zijn eigenbelang nastreeft. We zijn sociale dieren die gedragen worden door waarden en sociale normen.

We beantwoorden aan het appel van de ander, dat we omzetten in altruïsme, sympathie, betrokkenheid en solidariteit. We zijn sociale wezens die behoefte hebben aan erkenning en samenleven. Hebzucht en de wil tot winst zijn dikwijls minder sterk dan ons rechtvaardigheidsgevoel.

Economie als morele wetenschap

Economie en ethiek, moraliteit en waarden: het is geen verhaal van aansluiting, maar van noodzaak. Een economische logica moet ingebed worden in het sociale en het ethische. Onder het motto van ‘een menswaardig bestaan voor allen’ bekijkt UCSIA de economie als een morele wetenschap.

Thema’s

UCSIA verbindt ethiek en economie binnen verschillende thema’s. We geven telkens bijzondere aandacht aan de kansengroepen in onze maatschappij: de mensen in armoede, migranten enzovoorts.

We besteden aandacht aan publieke maatregelen enerzijds en creatief, waardevol en duurzaam ondernemen in de private sector via CSR (corporate social responsibility) en CSV (creating shared value) anderzijds.

Sociale economie

Hoe kunnen het bedrijfsleven en sociaal-economische organisaties bijdragen tot een meer inclusieve en rechtvaardige samenleving?

De economie is vaak te exclusief: de huidige Vlaamse arbeidsmarkt presteert in vergelijking met andere Europese landen zwak als het gaat over tewerkstelling van kortgeschoolden, ouderen en personen met een migratieachtergrond. Sociale innovatie en -inclusie vormen kerntermen.

Klimaat, democratie en sociale rechtvaardigheid

Hoe zorgen we voor een sociaal rechtvaardige en democratische klimaattransitie?

De klimaattransitie is noodzakelijk. Niet handelen raakt juist de meest kwetsbare bevolkingsgroepen op de wereld. Weer andere oplossingen bevoordelen de rijkere wereldpopulaties ten koste van de armen. De noord-zuidverhoudingen komen hier sterk naar voren. Wij steunen de zoektocht naar maatregelen die sociaal, democratisch én
ecologisch zijn.

Duurzaamheid in de financiële sector

Hoe kan de financiële sector de maatschappij weer van dienst zijn?

Het uiteindelijke doel van de sector hangt samen met het creëren van een duurzame, inclusieve, sociale economie. Financiële ethiek en impactvol investeren zijn kerndomeinen.

Werk, inkomen en gezin

Wat zijn de uitdagingen rond werk, inkomen en gezin, nu en in de toekomst?

Het sociale beleid komt aan bod in de leerstoel P.W. Segers. Paul-Willem Segers was een vooraanstaand politicus en een van de boegbeelden van de naoorlogse christelijke arbeidersbeweging.

Bedrijfsethiek

De leerstoel Jef Van Gerwen is een forum voor allerlei onderwerpen die verband houden met bedrijfsethiek.

De Antwerpse jezuïet Jef Van Gerwen was professor aan de Universiteit Antwerpen en een pionier op het gebied van bedrijfsethiek in Vlaanderen.